سنگ، نماد ساخت و سازهای انسانی، همواره در ذهن ما به صورت ساختمان یا سازه‌های مختلف نقش بسته است. انسان از دوران‌های قدیم از سنگ برای ایجاد سرپناه و نقش های مختلف استفاده می‌کرده است.
تنوع کاربرد این عنصر طبیعی از سفت‌کاری و پی ساختمان گرفته تا نمای خارجی ساختمان، سنگ کف، سنگ راه پله و دیگر موارد، بسیار وسیع است. اما امروزه، مفهوم جدیدی به نام "سنگ اسلب" وارد عرصه فرآوری سنگ شده است.
این مفهوم نه تنها به تغییر کاربری سنگ اشاره دارد بلکه به زیبایی و طراحی‌های جدید آن نیز توجه می‌کند. این اصل، طراحان و فعالان ساخت و ساز را به سمت استفاده از سنگ های طبیعی به خاطر زیبایی و نقوش جذاب آن هدایت می‌کند.
سنگ اسلب چیست؟
برای پاسخ به سوال درباره معنی واژه "اسلب" ابتدا باید به معنای این واژه در زبان لاتین توجه کنیم. در واقع، "اسلب" به معنای ورق، برگه یا قطعه است.
فرآوری سنگ به روش اسلب یکی از روش‌های نوین در تولید سنگ است که با استفاده از دستگاه‌های خاص مانند اره و وایر کات انجام می‌شود. این فرآیند نه تنها به تولید سنگ با ابعاد و شکل‌های متنوع امکان می‌دهد بلکه به دلیل دقت و کیفیت بالای آن نیز جذابیت دارد.
سنگ اسلب نه تنها در ساختمان‌ها بلکه در طراحی فضاهای داخلی و خارجی به کار می‌رود. این روش تولید باعث گسترش استفاده از سنگ در صنعت ساختمانی شده و به عنوان یک گزینه محبوب به خاطر ویژگی‌های زیبایی و کاربردی آن، مورد استقبال قرار گرفته است.
چگونه نام سنگ اسلب را صحیح بنویسیم؟
نگارش صحیح اصطلاح "سنگ اسلب" به این صورت است "سنگ اسلب" و نوع نوشتار "سنگ اصلب" و "سنگ اسلب" اشتباه می‌باشد. بنابراین، باید با دقت و به تأکید بر نگارش صحیح این اصطلاح ارجاع داد.
اگرچه برخی اشتباهاً به این نوع برش سنگ اسلب، سنگ اسنپ نام می‌دهند، این نام اشتباه و نادرست است و باید تصحیح شود. صحیح ترین نام برای این نوع فرآوری سنگ، "سنگ اسلب" است و بهتر است از این نام استفاده کرد تا ابهامات و اشتباهات در ارتباط با نام‌گذاری این فرآیند جلوگیری شود.
به منظور دقت بیشتر و ارتقاء تبادل اطلاعات، ضروری است که در استفاده از اصطلاحات فنی مانند "سنگ اسلب"، به نگارش صحیح آن توجه ویژه‌ای شود تا مفاهیم به درستی منتقل شده و ابهامات از بین برود.
نگارش سنگ اسلب در انگلیسی
سنگ اسلب در زبان انگلیسی به همان معنایی که در زبان فارسی دارد، یعنی ورقه‌های بزرگ سنگ، با عنوان "Stone slabs" نامیده می‌شود. برخی از ایرانیان ساکن در کشورهای مختلف به دنبال شناخت و درک بهتر از این نوع برش هستند و به دنبال ترجمه و تفسیر کلمه "slab" در این زبان هستند.
این تلاش برای درک بهتر و ترجمه صحیح مفهوم "slab" در زبان انگلیسی نشان از اهمیت و توجه به جزئیات فنی و مهندسی در زمینه ساخت و ساز دارد. این تحقیقات و جستجوها نشان از تعامل بین فرهنگ‌ها و تبادل اطلاعات در زمینه معماری و صنعت ساختمان دارد.
با استفاده از اصطلاح "Stone slabs" در زبان انگلیسی، ایرانیان می‌توانند به بهترین شکل ممکن با دیگران در این زمینه ارتباط برقرار کنند و تبادل دانش و تجربیات را تسهیل نمایند.
سنگ اسلب و روش تولید آن
سنگ اسلب یک مفهوم پرکاربرد در زمینه ساخت و ساز است که به برش‌های بزرگ سنگ اشاره دارد. این نوع فرآوری سنگ با روش‌های متفاوتی از قدیمی‌ترین روش‌های برش سنگ تفاوت دارد. در اینجا، فرآیند تولید سنگ اسلب و کاربردهای آن بررسی خواهد شد.
برخلاف روش قدیمی برش سنگ که از دستگاه‌های دوار با قله بر برای برش سنگ استفاده می‌شد، در روش اسلب، سنگ خام به صورت حرکت رفت و برگشتی توسط تیغه مخصوص برش ورقه ورقه می‌شود. ابعاد ورقه‌های سنگ اسلب بسیار بزرگتر از تایل یا سنگ قله بری است و این ابعاد وابسته به قواره کوپ خام سنگ و میزان پرتی سنگ پس از گونیا شدن آن می‌باشد.
اسلب یعنی چه؟
واژه "اسلب" به برشی از سنگ، سرامیک و ... با ابعاد بزرگ اشاره دارد. این برش‌ها به عنوان ورقه‌های سنگی با ابعاد و ضخامت های خاص تولید می‌شوند. بریده شدن سنگ به این شکل، در مراحل بعدی فرآوری مانند اپوکسی کاری، رگه‌گیری، ساب و صیقل کاری، فرزکاری و دوربری شرکت می‌کند.
ضخامت برش سنگ اسلب
ضخامت برش سنگ اسلب معمولاً حدود ۲ سانتی‌متر است و در برخی موارد می‌تواند به ۳ سانتی‌متر هم برسد. این ضخامت در تعیین نهایی استفاده و کاربردهای سنگ اسلب نقش دارد. در روش فرآوری اسلب، استحکام سنگ نسبت به روش‌های قدیمی افزایش یافته و عمر سنگ نیز بهبود یافته است.
جنس اسلب سنگ
اسلب سنگ می‌تواند از جنس‌های مختلفی باشد که شامل انواع مختلفی از سنگ‌ها می‌شود. این شامل مرمریت، سنگ مرمر، گرانیت، تراورتن، تراونیکس و چینی کریستال می‌شود.
سنگ اسلب با فرآوری و برش به شکل ورقه‌های بزرگ، گسترش استفاده از سنگ در صنعت ساختمانی را فراهم آورده است. این روش نه تنها به بهبود استحکام سنگ کمک کرده است بلکه امکان کاربردهای گسترده و متنوع در فضاهای داخلی و خارجی را نیز فراهم کرده است.
سورت سنگ چیست؟
سورت یا سورتینگ سنگ به معنای یکدست بودن نقش و طرح و درجه کیفی سنگ است. در این روش، یک کوپ سنگ که حدودا ۲۳۰ مترمربع سنگ را فراهم می‌آورد، به یکدیگر متصل و در سالن سورت قرار می‌گیرد. این فرآیند به این دلیل حائز اهمیت است که اطمینان حاصل شود هر قطعه سنگ با دیگر قطعات یکدست و هماهنگ است، از نظر نقش، طرح و کیفیت.
اهمیت سورتینگ در سنگ:
در سنگ‌های مانند تراورتن که دارای نواحی تیره و روشن یا رزین‌های متنوع هستند، سورتینگ سنگ براساس کیفیت درجه یک، سوپر، کیفیت معمولی و ضعیف انجام می‌شود. این کار به تضمین یکنواختی و توازن در ظاهر سنگ کمک می‌کند و برای مصارف مختلف مانند فضاهای داخلی و خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است.
ویژگی‌های سنگ اسلب
چه بخواهید از سنگ، اسلب سرامیک بوک مچ تولید کنیم یا هر نوع محصول دیگر، باید ویژگی های آن را بدانیم. در این بخش به بررسی آن می‌پردازیم.
1. زیبایی و چشم نوازی :
سنگ اسلب با توجه به روش فرآوری اسلب، زیبایی بی‌نظیری را ارائه می‌دهد. ویژگی‌های جذاب و منحصر به فرد طراحی و نقوش سنگ در این روش، ظاهری استثنایی و چشم نواز به ساختمان‌ها و فضاهای داخلی می‌بخشد.
2. استحکام و طول عمر :
فرآوری و آماده‌سازی سنگ به صورت اسلب بهبودهای چشمگیری در استحکام و طول عمر سنگ ایجاد کرده است. استفاده از دستگاه‌های مدرن برای برش و کالیبراسیون سنگ، همراه با ساب و صیقل کاری دقیق، سنگ را برای مصارف مختلف آماده می‌سازد.
3. کاهش شکستگی و خرد شدن :
عملیات اپوکسی کاری و نصب توری پشت ورق اسلب، احتمال شکستگی و خرد شدن سنگ را به حداقل می‌رساند. این مزیت اهمیت زیادی در استفاده‌های ساختمانی دارد و اطمینان از ماندگاری و دوام سنگ را فراهم می‌کند.
به طور کلی سورت سنگ و فرآوری اسلب دو عامل اساسی در بهبود کیفیت و کاربرد سنگ‌ها در صنعت ساختمانی هستند. این روش‌ها نه تنها به یکدست بودن و هماهنگی در ظاهر سنگ کمک می‌کنند بلکه ویژگی های استحکام و زیبایی را نیز به طور چشمگیری ارتقاء می‌دهند.
مزایای استفاده از سنگ اسلب
استفاده از سنگ اسلب به دلایل متعددی بسیار مورد توجه است. این سنگ به دلیل استحکام بالاتر و زیبایی خیره کننده‌اش جذابیت دارد. علاوه بر این، کاهش پرت و ضایعات در تولید، دقت و کیفیت بالا در برش، و کیفیت بیشتر نسبت به سنگ‌های تایل از مزایای آن به شمار می‌روند.
سهولت در حمل و نقل و بارگیری، سهولت در انتخاب سنگ با توجه به نیازهای پروژه، قابلیت ایجاد صفحه‌های بوک مچ و فورمچ، و قابلیت نورپردازی، این نوع سنگ را به گزینه ایده‌آلی برای پروژه‌های مختلف تبدیل کرده است.
سنگ اسلب بوک مچ یا فورمچ چیست؟
در عملیات بوک مچ (Book Matching)، که شامل دو بخش دوتایی (بوک مچ) و چهارتایی (فورمچ) است، فرآوری سنگ به گونه‌ای انجام می‌شود که خطوط و رگه های طبیعی موجود در سنگ اسلب در امتداد یکدیگر یا با تقارن با یکدیگر قرار گیرند.
در این روش، مشابه طرح اسلب که می‌تواند شامل یک نقش پروانه یا نگاره‌های یک قالی با تقارن و امتداد یکدیگر باشد، شال‌ها و رگه‌های سنگ نیز در کنار یکدیگر جفت می‌شوند.
در پروسه ی بوک مچینگ سنگ، سنگ‌ها به صورت ورقه‌های طرح سنگ اسلب یا تایل برش داده می‌شوند و با الگوی منظم و دقیق، شماره گذاری می‌شوند.
شماره‌گذاری‌ها اغلب به صورت جفت‌های ۲ تایی و ۴ چهارتایی انجام شده و اسلب طرح سنگ به صورت ورقه‌ای در کنار یکدیگر، قاب بزرگ تری را تشکیل می‌دهند.
در واقع، اگر اولین ورق بریده شده از یک طرف ساب زده شود، ورق کناری یا جانبی آن باید از طرف دیگر ساب بخورد. این به عبارت دیگر، نیاز به عملیات ساب و صیقل کاری سنگ در هر دو رو و پشت سنگ را تأکید می‌کند.
در حالتی که دو ورق در کنار یکدیگر قرار گیرند، حالت بوک مچ و اگر چهار ورق اسلب تشکیل یک قاب گردند، حالت فورمچ نامیده می‌شود. این روش باعث ایجاد ظاهری منحصر به فرد و هنری در استفاده از سنگ اسلب می‌شود.
معادن سنگ اسلب
معادن سنگ اسلب در مناطق مختلف کشور فعالیت دارند و انواع مختلفی از سنگ‌ها از جمله مرمریت، چینی کریستال، مرمر، اونیکس، تراونیکس، تراورتن، گرانیت، لایمستون و سایر انواع در این معادن استخراج و استحصال می‌شوند.
مرمریت یا marble slabs که یکی از محبوب‌ترین انواع سنگ اسلب در طراحی داخلی است، با طراحی‌ها و الگوهای متنوع آمیخته به دلیل زیبایی و استحکام بالای خود، جایگاه ویژه‌ای در بازار دارد. چینی کریستال که از خواص زیبایی و شفافیت برخوردار است، نیز جهت استفاده در پروژه‌های لوکس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تراورتن و گرانیت با ویژگی‌های متفاوت خود، از محبوبیت بالایی در ساخت و سازها بهره‌مندند. همچنین، لایمستون به دلیل طبیعت زیبا و رنگ‌های متنوعش، در فضاهای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استفاده از سنگ‌های اسلب در داخل کشور به دلیل مقرون به صرفه بودن هزینه‌های مربوط به فرآوری و برش، منجر به فرآوری گسترده و سپس صادرات به اقصی نقاط جهان می‌شود. این اقدامات نه تنها به توسعه صنعت معدنی بلکه به ارتقاء سطح کیفی صنایع مرتبط نیز کمک می‌کند.
عوامل موثر بر قیمت سنگ اسلب
برای تعیین قیمت انواع سنگ‌های اسلب، به پارامترها و مشخصه‌های متعددی توجه شده و تاثیر گذاری هرکدام در مقدار قیمت در نظر گرفته می‌شود. این پارامترها عبارتند از:
- اندازه و قواره کوپ سنگ: ابعاد و ویژگی‌های کوپ سنگ مستقیماً بر قیمت تأثیر گذارند.
- نوع و ماهیت سنگ: نوع و خصوصیات سنگ اسلب نیز در تعیین قیمت دخیل هستند.
- هزینه‌های استخراج و خرید کوپ: هزینه‌های مربوط به استخراج و خرید کوپ سنگ نیز در تشکیل قیمت نقش دارند.
- نوش برش و فرآوری: روش‌ها و مراحل فرآوری سنگ بر کیفیت و قیمت آن تأثیر دارند.
- سورت یا درجه بندی سنگ: درجه بندی سنگ‌ها بر اساس کیفیت نیز مشخص کننده قیمت است.
- پاک بودن و حداقل بودن میزان رگه‌ها: سطح سنگ و عدم وجود رگه‌های زیاد نیز بر قیمت تأثیر دارد.
- قابلیت ایجاد قاب های بوک مچ و فورمچ: این خصوصیت نیز در تعیین قیمت موثر است.
برای فرآوری سنگ به صورت اسلب، کوپ های صادراتی با ابعاد بزرگ (تک کوپ) از معادن بهره می‌شوند و مراحل فرآوری با دقت انجام شده تا سنگ‌ها دچار شکستگی نشوند. ابعاد ورق اسلب نیز گاهاً به طول ۳ متر و عرض ۲ متر می‌رسد. اندازه و ابعاد هر ورق اسلب به قواره و ابعاد کوپ سنگ خریداری شده از معدن نیز بستگی دارد.
سخن پایانی
سنگ اسلب یک نوع فرآورده سنگی است که به شکل ورقه‌های بزرگ برش داده می‌شود. این سنگ‌ها از انواع مختلفی از جمله مرمریت، گرانیت، چینی کریستال و تراورتن به دست می‌آیند. مزایای استفاده از سنگ اسلب شامل استحکام بیشتر، زیبایی خیره‌کننده، کاهش پرت و ضایعات، دقت در برش و قابلیت ایجاد صفحه‌های بوک مچ و فورمچ می‌شود. این سنگ‌ها به دلیل هزینه‌های مقرون به صرفه فرآوری و حمل و نقل، در سطح جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.